لوگوی شرکت پلیمر گلپایگان

پلیمرگلپایگان

تولید کننده لوله و اتصالات PVC-u

۵۷۰۰۵ - ۰۳۱

روش ها و نکات مهم در نصب و اجرای لوله های PVC-u

1398/6/12
تهیه کننده : واحد تحقیق و توسعه شرکت پلیمر گلپایگان
روش ها و نکات مهم در نصب و اجرای لوله های PVC-u

با توجه به خصوصیات مکانیکی و فیزیکی متمایز  PVC و استفاده  از آن در سخت ترین شرایط عملیاتی، نکات خاصی وجود دارد که دقت به این مسائل در طول عمر محصولات بسیار حائز اهمیت است ازجمله این موارد طراحی یک سیستم لوله گذاری طبق آخرین استاندارد ها و تکنیک های تولید لوله برای دستیابی به سامانه ای منسجم و قابل قبول که تنها نیمی از کار محسوب می شود، هم چنین می توان به حمل، انبارش، نصب و اجرای صحیح لوله ها اشاره کرد. نیم دیگر آن شامل نصب و یا اجرای مناسب این سامانه در محیط پروژه است.

در این مقاله به خلاصه ای از نکات مهم در مورد شیوه های صحیح حمل و انبارش، بسترسازی و نصب و اجرا در لوله های  PVC اشاره شده است .

حمل و انبار لوله های PVC

باید دقت شود که در هنگام جابه جایی لوله و اتصالات، ضربه ای به آنها وارد نشده و یا خراش و ساییدگی در آنها به وجود نیاید.
در صورت استفاده از زنجیر،سیم بکسل و یا ریسمان برای بستن لوله روی کامیون، باید از قطعات لاستیکی ،نمد و غیره استفاده نمود تا صدمه ای به جداره لوله ها وارد نشود.توصیه می شود از تسمه های برزنتی و یا چرمی استفاده گردد.

حفاری زمین جهت نصب لوله های PVC-u

هنگامی که در داخل زمین حفرشده برای اجرای خطوط لوله آب وجود داشته باشد، باید از انجام عملیات خاکریزی روی لوله اجتناب کرده و می توان از پمپ لجن کش، نایلون های مخصوص، لوله های زهکش و یا قشرهای سنگ ریزی با ضخامت مناسب برای خروج و کنترل آب در زمین استفاده کرد.

اگرکف بستر از جنس سنگ یا مصالح سخت مشابه و یا سنگهایی با ابعاد بیش از 40 میلیمتر باشد، باید به میزان حداقل 150 میلیمتر پایین تر از کف لوله، خاکبرداری شده و با مصالح ماسه ای مناسب، مجددا پر گردد.

پس از قرارگیری لوله داخل بستر می بایست اطمینان حاصل کرد که لوله کاملا در جای خود ثابت است و خاک اطراف آن محکم و غیر قابل ریزش است.

پهنای بستر :

حداقل عرض بستر در خاکهای غیرمتراکم، علاوه برفضای لازم برای انجام تمهیدات حفاظتی به قطر و سختی لوله، سختی مصالح دور لوله و اطراف آن و عمق لوله نیز بستگی دارد. 

عمق بستر : 

در خطوط انتقال و توزیع، لوله باید به گونه ای دفن شود که سطح بالایی لوله حداقل cm  15  زیر عمیق ترین ناحیه ثبت شده نفوذ برف و یخ باشد.
جایی که اعمال بار سطح در نظر گرفته شده و همچنین یخ و برف مشکلی ایجاد نمی کند، حداقل ارتفاع خاکریزی روی لوله 30 تا 45 سانتیمتر است.
در مواردی که خط لوله در معرض تردد وسایل نقلیه سنگین باشد، ضخامت پوشش خاکی لوله، از روی تاج لوله تا زیر روسازی گذرگاه نباید از 60 سانتی متر کمتر باشد.

بستر سازی :

به هنگام عبور خط لوله از زمینهای  با خاک نامناسب، بستر لوله گذاری بایستی اصلاح گردد.
بسترسازی برای تراز کردن کف قبل از لوله گذاری صورت می گیرد و هدف آن ایجاد یک سطح صاف و یکنواخت در زیر لوله است.

ناحیه بستر :

یکی از پرهزینه ترین بخش ها در طرح های لوله گذاری، تامین مصالح جانشین اطراف لوله ها به PVC-u  منظور مقاوم سازی و افزایش استحکام در برابر بارهای زنده و مرده است. لوله ها بدلیل داشتن مدول الاسیسیته بالا که منجر به سفتی حلقوی بالایی می گردد درخیلی مواقع نیاز به مصالح جانشین ندارند.

حداکثر ابعاد دانه های مصالح خاکریزی :

-    حداکثر ابعاد مصالح ریخته شده داخل ترانشه، محدود به 5/37 میلیمتر می باشد.
-    برای لوله های به قطر 200 تا 400 میلیمتر، حداکثر ابعاد دانه ها 19 میلینتر است.
-    برای قطرهای کوچکتر، حداکثر ابعاد دانه های مصالح معادل 10 % قطر لوله توصیه می شود.

اثرات تغییرات دمای محیط بر روی لوله :

به دلیل ضریب انبساط حرارتی پایین لوله های PVC-u  میزان تغییرات خواص با دما ناچیز می باشد . 

روش های اتصال لوله های PVC-u :

•    اتصال به روش چسبی
•    اتصال به روش اورینگی
•    اتصال مکانیکی(فلنچی)
•    اتصال پیچی

اتصال به روش چسبی

روش چسبی مرسوم ترین روش اتصال لوله های پی وی سی سخت بوده است، چنانچه  نصب به صورت افقی صورت گیرد می توان از روش چسبی استفاده کرد در غیر این صورت کوپله های اورینگی پیشنهاد می گردد که در این شرایط روش تلفیقی بهترین پیشنهاد است.(روش پوش سل)

اتصال به روش اورینگی 

استفاده از این روش در خارج از کشور بیش از 30 سال است  که رایج شده و در داخل کشور نیز بیش از 15 سال در صنعت آب و فاضلاب در حال استفاده است، سهولت در اجرا بدون نیاز به ابزار و تجهیزات خاص و سرعت بالای اجرا نسبت به سایر لوله ها، از مزیت های بسیار مهم در این روش اتصال است، همچنین انعطاف پذیری بالا در شبکه و حذف مشکلات ناشی از انبساط و انقباض شبکه از ویژگی های ممتاز این روش اتصال در لوله های پی وی سی سخت است. این اتصالات به علت دارا بودن قابلیت تعمیرات ساده در زمان بروز مشکلات نیز باعث جذب بسیاری از کارآفرینان و بهره برداران شبکه ها در خارج از کشور شده است.

اتصال مکانیکی( فلنچی)

اتصال لوله های پی وی سی به یکدیگر یا اتصال به شیرآلات ، از اتصالات فلنچی استفاده می شود. آب بندی در اتصالات فلنچی با فشرده شدن لاستیک آب بند که در جلو فلنچ نصب خواهد شد، تامین می گردد . اتصال فلنج  به لوله می تواند با استفاده از یک بوشن فلنج دار از جنس PVC-u که در انتهای لوله پی وی سی با استفاده از چسب مخصوص متصل شده است و فلنج فلزی دیگری که از پشت به آن فشارخواهد آورد، انجام شود . این نوع اتصال معمولاً برای وصل کردن دو نوع لوله از جنس های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد که با استفاده ازتبدیل کننده های مناسب، این اتصال انجام می شود .

 اتصال پیچی 

این نوع اتصال در لوله هایی با ضخامت زیاد از جمله لوله های تحت فشار واستخری با استفاده از اتصالات پیچی و در لوله های جدار چاه به صورت رزوه ای به کار می رود.

تعمیر یک لوله ی صدمه دیده :

اگر لوله در یک جهت صدمه دیده باشد ولی متلاشی نشده باشد قسمت صدمه دیده را می توان با استفاده از کوپلینگ تعمیری یا کوپلینگ کشویی تعمیر کرد.
بنابراین استفاده از لوله و اتصالات PVC-u  در شبکه آب و فاضلاب و زیرساخت ها قابلیت های ممتازی دارند چرا که: 
-    مدول و استحکام بالا که در خیلی از مواقع می تواند مصالح جانشین را در بستر لوله ها حذف کنند و همین امر مشکلات اجرایی و هزینه گزافی را حذف خواهد نمود.
-    وجود تکنولوژی پوش فیت در لوله و اتصالات که دارای انعطاف پذیری بالا بوده می تواند نقش خوبی را در پدافند غیرعامل ایفا نماید.
-     PVCقابلیت اجرای همزمان چسبی و پوش فیت به صورت تلفیقی در شبکه را دارا می باشد. (روش پوش سل)
-    عدم نیاز به ابزار و تجهیزات خاص برای نصب  لوله و اتصالاتPVC-u  که مانع ایجاد محدودیت برای دستگاه های بهره برداردر شرایط ضروری نمی شود.
-    قابلیت های بسیار ساده در تعمیرات در زمان بهره برداری و حوادث نیز می تواند به عنوان پارامتر مهمی  برای انتخاب این لوله ها در شبکه های زیر ساختی به شمار آید.